Publicatie vakblad Aannemer


WAPENVELD - Zoveel mogelijk bouwen vanuit prefab. Dat is de insteek van Bouwbedrijf Van Laar. Engineering met co-makers in een BIM, productie in de fabriek, assemblage op de bouwplaats. Het is voor nieuwbouw de favoriete werkwijze van het bouwbedrijf in Wapenveld. Het moderne vakwerk.

 

Een bericht op social media van projectmanager Gerben de Jong trekt de aandacht: in tien weken tijd bouwde het bedrijf twee villa’s in Deventer, prefab. Ze zien er op het eerste oog uit als traditionele bouw. Het zal de rieten kap wel zijn. Of het idee dat prefab gelijkstaat aan seriematige eenheidsworst en dit er zeker niet als zodanig uitziet.

 

Het blijken bij navraag zeven woningen te zijn, dus er is wel degelijk sprake van een serie. Deze twee woningen vormen de tweede fase, al eerder werden vijf woningen gebouwd, legt De Jong uit. Niettemin: achter de gemetselde gevel en de rieten kap gaat een sterk staaltje prefab bouwen schuil. Ook dit is vakwerk. Het moderne vakwerk, zou je kunnen zeggen.

 

De woningen zijn gebouwd in opdracht van ontwikkelaar EFY Group op basis van een ontwerp van architectenbureau Buro Duck. “Wij hebben ons eigen bouwsysteem, dat hebben we in bouwteamverband samen laten smelten met de ideeën van de architect. Hij heeft het project tot en met de bouwaanvraag begeleid, daarna hebben wij het opgepakt.”

 

Assembleren

De werkwijze van Van Laar is gericht op assembleren op de bouwplaats. Daar eigenlijk zo min mogelijk doen. Dat vergt een uitgekiende afstemming aan de voorkant. Het ontwerp voor de woningen is door de aannemer uitgewerkt in Revit. “Wij zetten het coördinatiemodel op en sturen dat naar de co-makers. Al hun aspectmodellen krijgen wij retour, we clashen en lossen de punten op. We hebben voor deze woningen vier keer de modellen rondgestuurd voordat alle puntjes waren opgelost. Daarna is alles in productie gegaan.”

 

De woningen in Deventer laten een aantal sprekende voorbeelden zien van de meerwaarde van dit engineeringstraject. Zoals de stalen ligger waar een luchtkanaal doorheen zou moeten. In het verleden had het misschien geleid tot fronsende wenkbrauwen tijdens de bouw – hoe zullen we dit oplossen? – maar nu is er vooraf al een sparing voor gemaakt.

 

Er is meer: de achtergevel kent een stalen kolom omdat de glaspartij doorloopt tot op de hoek van de woning. Die kolom is bij MBS Hybrid Casco – leverancier van het betoncasco – op initiatief van de aannemer met ankers en al direct meegestort in de betonwand.

 

De dorpel van de raampartij in diezelfde betonwand is dermate breed dat de isolatie ter plaatse iets zou moeten worden verjongd. De PIR-isolatie brengt MBS al standaard in de fabriek aan, deze verjonging werd ook meteen meegenomen. “Anders moet je dat op de bouw weer wegprutsen”, zegt De Jong.

 

Hetzelfde is gedaan bij de gevels waar de kap overheen valt. Op die betonwanden is precies op maat de isolatie weggelaten, omdat daar de isolatie van de kap zijn werk al doet. Een sparing van 2 cm is aangehouden en afgewerkt met flexibele pur.

 

De dorpel van de raampartij op de verdieping is niet in het werk afgeschuind maar vooraf goed uitgewerkt. “Hij is zo gestort. Je moet wel heel goed 3d kunnen denken om dit op basis van 2d tekeningen zo te krijgen. Op deze manier halen we inderdaad wel het optimale uit BIM”, zegt De Jong.

 

Het goed nadenken vooraf heeft zelfs nog geleid tot productontwikkeling. De woningen kent aan beide zijden een uitbouw met plat dak en gemetselde borstwering. De Jong wilde het platte dak zo snel mogelijk waterdicht hebben. Daarvoor moest er een oplossing komen voor de aansluiting plat dak-binnenblad. Leverancier Isoniq – gespecialiseerd in dergelijke bouwknopen - maakte op maat een element voor dit detail, waarmee een doorlopende isolatielaag ontstond en meteen de dakbedekking kon worden doorgetrokken. 

 

Prefab versus traditioneel

De intensievere voorbereiding en de korte bouwtijd versus het traditionele proces met een kortere voorbereiding en langere bouwtijd. Wat gaat sneller? Hadden de woningen er al gestaan als ze traditioneel waren gebouwd? De Jong: “Een traditionele werkvoorbereiding is echt niet zo veel sneller. Het verschil is dat we bij de manier waarop wij bouwen met meerdere partijen - co-makers – in de voorbereiding samenwerken wat effectiever werkt. In een traditionele werkvoorbereiding ben je alles zelf aan het doen en aan het inkopen. Ook dan duurt het gewoon 10 tot 12 weken voor je een betonvloer hebt.”

 

De Jong ziet als voordeel van prefab werken bovendien dat de kwaliteit beter te garanderen is. “Neem de kozijnen: die zijn al meegestort in de betonwand en hoeven wij niet meer af te tapen. Hetzelfde geldt voor de aansluitingen van betonwand en vloer – al dat soort knopen zijn al luchtdicht.”

 

Zo min mogelijk doen op de bouwplaats is de insteek, maar dat betekent niet dat er geen handwerk in het project zit. De gevels zijn in het werk opgemetseld, het riet is op de kappen geschroefd en de gevelbetimmering is ter plaatse gemaakt.

 

Projectmanager

De Jong is projectmanager, wat wil zeggen dat hij het project van A tot Z trekt. “Onze projectmanagers zijn vanaf het begin betrokken in het bouwteam, vanaf het maken van de begroting. Daar hoort ook het verkooptraject inclusief contact met de kopers bij. De coördinatie van het BIM-model wordt ook door de projectmanager gedaan, dus we maken het project als het ware al een keer in het virtuele model. Daarna gaat hij als uitvoerder naar buiten, de bouw op Het takenpakket loopt tot en met de oplevering en nazorg. We hebben hierdoor geen afstemverlies.”